Hej,
z okazji przyznania literackiej Nagrody Nobla dla Kazuo Ishiguro chciałbym przybliżyć Wam kilka istotnych informacji o:
- Nagrodzie Nobla
- jednej z kategorii, która interesuje nas najbardziej, czyli dziedzina literatury
- twórczości głównego bohatera aktualnego zamieszania -> Kazuo Ishiguro
Czym jest Nagroda Nobla i za co można ją otrzymać?
Nagroda Nobla to wyróżnienie przyznawane za wybitne osiągnięcia naukowe, literackie lub zasługi dla społeczeństwa i ludzkości, ustanowione ostatnią wolą fundatora, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu – Alfreda Nobla.
Pierwsza uroczystość wręczenia tej nagrody odbyła się w Królewskiej Akademii Muzycznej w Sztokholmie w 1901, Pokojową Nagrodę Nobla otrzymali wtedy Jean Henri Dunant, założyciel Czerwonego Krzyża i Frédéric Passy. Od 1902 nagrody są wręczane przez króla Szwecji. Uroczystość odbywa się zawsze 10 grudnia - w dniu rocznicy śmierci fundatora.
Każdy z laureatów otrzymuje złoty medal i dyplom honorowy. Nagroda Nobla ma także wymiar finansowy. Laureat otrzymuje znaczną kwotę pieniężną (do roku 2012 było to 10 milionów koron szwedzkich, czyli około 4,5 miliona złotych, od roku 2012 – 8 milionów koron, czyli około 3,6 miliona złotych), aby mógł kontynuować swoje badania lub prace bez konieczności zabiegania o fundusze.
Nagrody Nobla są przyznawane rokrocznie, w poniższych dziedzinach:
- fizyki, przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk, za „najważniejsze odkrycie lub wynalazek w dziedzinie fizyki”,
- chemii, przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk, za „najważniejsze odkrycie lub postęp w dziedzinie chemii”,
- fizjologii lub medycyny, przez Instytut Karolinska, za „najważniejsze odkrycie w dziedzinie fizjologii lub medycyny”,
- literatury, przez Akademię Szwedzką, za „wybitną pracę na rzecz idealistycznych tendencji”,
- Pokojowa Nagroda Nobla, przez Norweski Komitet Noblowski, za „najlepszą pracę na rzecz braterstwa między narodami, likwidacji lub redukcji stałych armii oraz za udział i promocję stowarzyszeń pokojowych”.
Od 1968 r. Bank Szwecji przyznaje w dziedzinie ekonomii nagrodę, imienia Alfreda Nobla:
- Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomi
Via Wikipedia
Nagroda Nobla w dziedzinie literatury, czyli o wyborze literatów słów kilka
Sama nominacja i wyróżnienie Ishiguro zostało przyjęte z zaskoczeniem. Mały dorobek literacki autora - raptem 8 książek, czy jego młody wiek - 62 lata raczej sprawiały, że kandydatów do głównej nagrody szukano gdzie indziej lecz z pewnością nie w jego osobie. Natomiast sama decyzja o przyznaniu Nagrody Nobla dla Kazuo Ishiguro jest przedstawiona bardzo nie tyle barwnie co iście literacko a mianowicie otrzymał on to wyróżnienie za to, że powieści, które napisał „noszą olbrzymi ładunek emocjonalny, obnażają otchłań kryjącą się pod naszym złudnym poczuciem łączności ze światem”. Ciekawe uzasadnienie prawda? 🙂
Oczywiście przejawia się tu też wątek polityczny, gdyż nie od dziś wiadomo, że Autor opowiada się przeciwko Brexitowi i opuszczeniu Anglii z Unii Europejskiej. Niemniej jednak, czy tak nagroda może cokolwiek zmienić w tej sprawie?
Przechodząc już do historii wyborów literatów, od początku istnienia Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, w latach 1901-2016 wyróżniono ich 113 a Kazuo Ishiguro jest 114 laureatem!
Jak się odbywa wybór? Dosyć prosto a opiszę ten proces w 7 krokach 🙂
- We wrześniu - rok przed wyborem - członkowie Komitetu Noblowskiego wysyłają około 600–700 formularzy do osób, które mają udostępnioną możliwość głosowania. Żeby było ciekawiej nominacje mogą być zgłaszane tylko do 31 stycznia następnego roku, a co najważniejsze nominujący nie mogą wystawiać własnej kandydatury i powinni także oprócz nazwiska, dołączyć uzasadnienie, co wpłynęło na taka a nie inną decyzję,
- W lutym Komitet tworzy pełną listę i następnie przekazuje Akademii do weryfikacji i finalnego zatwierdzenia;
- W kwietniu Komitet zawęża grupę kandydatów do 15–20 nazwisk, które następnie będą rozpatrywane przez Akademię;
- W maju Komitet ponownie skraca listę, tym razem do 5 finalistów;
- W wakacje, na przełomie czerwca i sierpnia, członkowie Akademii zapoznają się z twórczością kandydatów
- We wrześniu trwa zagorzała dyskusja na temat dotychczasowych dokonań kandydatów;
- W październiku zostaje wyłoniony zwycięzca - za pomocą większościowego głosowania. Wtedy też świat dowiaduje się o wyborze Akademii.
Wręczenie nagrody podczas uroczystej ceremonii odbywa się 10 grudnia, czyli jak cytowałem powyżej, w rocznicę śmierci Alfreda Nobla.
A propos nagród, które otrzyma Laureat Nagrody warto również dodać, że„… Medal, zaprojektowany przez Erika Lindberga, przedstawia młodego mężczyznę siedzącego pod wawrzynem, słuchającego i spisującego pieśń Muzy. Nad tym obrazem umieszczona jest inskrypcja pochodząca z Eneidy: Inventas vitam iuvat excoluisse per artes
Na dole medalu wygrawerowane jest imię i nazwisko nagrodzonego oraz napis ACAD. SUEC. oznaczający Akademię Szwedzką. Na odwrocie medalu umieszczona została podobizna fundatora. Dyplom literackiej Nagrody Nobla nie ma stałego wyglądu. Rokrocznie, po ogłoszeniu nazwiska laureata, dyplom projektowany jest z odniesieniem do jego twórczości…”
via Wikipedia
Twórczość Kazuo Ishiguro jest dostępna w Polsce
Tegoroczny laureat to brytyjski pisarz, japońskiego pochodzenia. Co prawda urodził się 8 listopada 1951 r.w Japonii a dokładniej w Nagasaki lecz już jako dziecko (w wieku 5 lat) przeprowadził się z całą rodziną do Anglii i gdzie do dziś mieszka w Londynie.
Jego twórczość była wielokrotnie nagradzana, w tym m.in:
- Whitbread Award za powieść Malarz świata ułudy
- Nagroda Bookera za powieść Okruchy dnia
- Nagroda Nobla za całokształt twórczości
Kazuo Ishiguro jest autorem siedmiu powieści i jednego zbioru opowiadań wydanych w Polsce dzięki Wydawnictwu Albatros. Co ważne, jak możemy przeczytać na stronie wydawnictwa, jeszcze w październiku mają trafić do księgarń wznowienia wszystkich książek Noblisty. Poniżej krótkie ich przybliżenie, oraz wskazanie miejsc, gdzie ewentualnie możecie nabyć tytuły Laureata Nagrody Nobla.
NIE OPUSZCZAJ MNIE
KIEDY BYLIŚMY SIEROTAMI
Anglia, lata 30. Słynny brytyjski detektyw Christopher Banks wierzy, że klucz do ocalenia świata przed nadciągającą katastrofą leży w przeszłości. Wychowany w kryjącym wiele sekretów, politycznie zaangażowanym Szanghaju, wyrusza w realną i duchową podróż do tego miasta, by odnaleźć rodziców, którzy w zagadkowych okolicznościach zaginęli tam, gdy był małym chłopcem. Ta nierozwiązana tajemnica prześladowała go przez całe życie. Wędrówka przez zrujnowaną metropolię staje się również wędrówką w czasie, jawa przeplata się ze snem, a prawda wciąż pozostaje poza zasięgiem. Parodiująca kryminalne schematy historia przekształca się w międzynarodowy thriller polityczny, a bliscy bohatera stopniowo odkrywają swoje mroczne tajemnice.
MALARZ ŚWIATA UŁUDY
NIEPOCIESZONY
Oblewane łagodnym światłem zakątki Wenecji, mieszkanie w gwarnym Londynie, sala w ekskluzywnym hotelu w Beverly Hills stają się sceną wydarzeń, na której pojawiają się kolejne postacie - marzyciele, muzycy, blaknące gwiazdy estrady. Każde z nich znajduje się w przełomowym momencie swojej drogi życiowej. Ishiguro opowiada o życiu i jego wartości, o poszukiwaniu sensu i porządku w przemijającym świecie. Wspólną cechą ‚nokturnów’ jest ich lekkość i humor; pod tym względem stanowią prawdziwe perełki. Polak, grający na gitarze na Placu św. Marka w Wenecji, spotyka amerykańskiego śpiewaka, który był bożyszczem jego matki w okresie rządów komunistycznych. Inny muzyk, niedoceniony saksofonista, zostaje zmuszony przez swojego menedżera do operacji plastycznej. Dochodząc do siebie w ekskluzywnym hollywoodzkim hotelu spotyka tam wielką gwiazdę mediów - po podobnej operacji. Nocna wędrówka tej pary obandażowanych upiorów to gotowy fragment komedii filmowej.
POGRZEBANY OLBRZYM
Michał
